Bunkers en putten

Een man die soms in een schuttersput slaapt, werd schaamteloos afgeserveerd door een man die slechts de putten van zijn golfbaan op Mar a Lago van dichtbij gezien heeft. 

   Officieel deden we het niet, patrouilles samen met de Amerikanen, de realiteit was dat het soms niet anders was. Voor ons maakte het ook niet uit, wij waren daar voor de NAVO. We steunden, precies zoals artikel 5 van ons verwachtte, een bondgenoot die aangevallen was. Een bondgenoot waar we overigens niet alleen maar op leunden, zoals Trump suggereert, maar een die ons nodig had. Die dankbaar gebruik maakte van de buffer die wij waren tussen Amerika en het communistische Rusland.
   De patrouilles met de Amerikanen waren vaak bijzonder. Kort door de bocht leefden zij in de veronderstelling dat zij gidsland zijn, dat iedere wereldburger er diep van binnen naar verlangt om Amerikaan te zijn. America, the home of the free.
   Ergens hadden ze een punt, hoe trots ik er ook op ben een Nederlander te zijn, op onze liberale denkwijze en wat wij als klein land wereldwijd presteren, tegen de Amerikanen kon je opkijken. Hun leger, hun sportbeleving, het groot en groots denken. Maar van dat beeld is na het gesprek met president Zelensky niets meer over. Omvergehaald met een kettingzaag, verwoest door Little boy op een manier waar zelfs Palestijnen in Gaza van schrikken.
   Dat Trump bezig is de democratie om zeep te helpen, is geen verrassing. Het was te lezen in plan 2025 en hij kondigde het in zijn verkiezingsrally’s gewoon aan. 
‘We’re going to have it fixed so good, that you never have to vote again’, is een zin die precies zo geïnterpreteerd moet worden als hij klinkt. Voor degenen die er nog aan twijfelden, maakten de eerste decreten die Trump tekende duidelijk dat het menens is.  Woorden die door vice president Vance, op de CPAC conferentie door Bannon en de kettingzaag van Musk, kracht bijgezet werden.
   Vance verwijst in gesprekken met bloggers herhaaldelijk naar de populaire ‘denker’ Curtis Yarvin. Yarvin is een man die openlijk spreekt over het buiten spel zetten van de overheid als een noodzaak. Voor die rigoureuze ontmanteling van de departementen  gebruikt hij graag de metafoor van de kettingzaag erin zetten, maar om dat te kunnen doen moeten wij wel eerst van onze ‘dictatorfobie’ af.
   Het podium van die CPAC-conferentie, waar er gehint wordt naar een derde termijn, had de vorm van een Nazi rune en dat is geen toeval. Voor de mensen die er toch nog aan twijfelen, was er gelukkig Steve Bannon die tot twee keer toe een sieg heil gebaar maakt terwijl hij de woorden fight, fight, fight scandeert.
   Dat er in dit Amerika geen vredesdeal te sluiten viel, wist Zelensky vooraf ook wel. Toch had hij geen andere keuze dan in een ultieme poging te gaan. Zelensky kwam denk ik met een serieus bod, een bod waarvan hij wist dat het zijn land enorm pijn ging doen, maar alles beter dan oorlog. Met pijn in zijn hart zal hij bereid geweest zijn om veroverde gebieden op te geven. Hij was bereid om te praten over de waardevolle grondstoffen die Trump en Musk van hem verlangen. Maar niet voor minder dan harde garanties: de toezegging dat Amerika Oekraïne beschermt. Boots on the ground om de afspraken uit 1994 niet weer een lege huls te laten zijn. Amerikaanse soldaten die voorkomen dat Rusland nieuwe pogingen onderneemt om land toe te eigenen.
   Dat tweede deel vond Trump maar niks. Het transactionele leiderschap van Trump, is namelijk allesbehalve geven en nemen. Het is heers en verdeel, diplomatieke afpersing. Bescheiden gekleed en ondanks dat hij een schoffering verwachtte ging Zelensky. Hij zou graag in een pak lopen, maar het is een luxe die het Oekraïense volk niet past. Die pretentieloze Zelensky, wilde vrijheid, veiligheid en democratie. Niet voor hemzelf, maar voor zijn land, zijn inwoners. Alleen had hij niets te willen.
   ‘You don’t hold the cards’, probeerden Trump en Vance Zelensky op zijn knieën te dwingen. Hij moest hen dankbaar zijn.
   Live waren wij getuigen van de manier waarop een president die zijn sporen heeft verdiend in een oorlog, die nachten doorbracht in bunkers en schuttersputten gekleineerd werd. Vernederd door een man die bij putten en bunkers aan zijn golfbaan in Mar a Lago denkt. Ze voelden zich sterk, maar hadden niet door dat ze in feite vooral lieten zien hoe kleinzielig ze waren. Dat ze als kernmacht de kaart trokken van nucleair toxisch ‘leiderschap’.
   Zelensky speelde geen kaartspelletje. Hij wist dat hij bot ging vangen en behield tot grote irritatie van Trump zijn waardigheid. Hij gaf niet toe. Ik twijfel er ook niet aan dat hij wist dat Trump en Vance zo zouden reageren. Hoewel hij liever een deal gesloten had, deden ze precies wat hij verwachtte als die overeenkomst niet door zou gaan. Een reactie die nodig was voor het alternatief: de schok in Europa. Het alarm af laten gaan bij de overige NAVO-partners. Het laten doordringen van het besef dat we voor de regering Trump niet moeten buigen. We niet langer op eieren moeten lopen uit angst voor de gevolgen omdat we daarmee teveel achterstand oplopen.
   Trump’s verwijzingen naar Canada, Groenland, het wijzigen van geografische namen, het ontslag van hooggeplaatste militairen die vervangen worden door loyalisten, uitspraken van zijn mensen in München, de toenadering tot Poetin en het inperken van kunst waren tot op heden niet voldoende om ons te laten geloven dat de Amerikaanse democratie bedreigd wordt. We kunnen het niet geloven zoals je er niet bij kunt dat die vriendelijke, beetje stille overbuurman achteraf een seriemoordenaar blijkt.
   Zaterdag liet Zelensky bij ons het kwartje vallen. America is geen serieuze democratie meer, geen land waar je naar tegenop kunt kijken.
   ‘You’re waging world war III’, bedreigde Trump Zelensky meerdere malen. Omdat ik Trump steeds weer verwijten zie maken naar anderen van wat hemzelf drijft, knepen zijn woorden mijn strot dicht. Ineens werd me duidelijk dat het Trump niet alleen de democratie van dat land waar je een beetje tegenop kon kijken af wil schaffen. Om de ambities van Donald en zijn rovers waar te kunnen maken, moet de democratie als geheel om zeep geholpen worden.

Niels ®elen

<< dienstmededeling                                                                                     Stille aanbidder>>